രാജ്യസഭയെ സംബന്ധിച്ച ശരിയായ പ്രസ്താവനകൾ ഏതെല്ലാം ?
- ഇന്ത്യൻ പാർലമെൻ്റിൻ്റെ ഉപരിസഭയാണ്
- രാജ്യസഭയിൽ 250 അംഗങ്ങളാണുള്ളത്
- ഉപരാഷ്ട്രപതിയാണ് രാജ്യസഭയുടെ അധ്യക്ഷൻ
Aഎല്ലാം ശരി
B2, 3 ശരി
C1 തെറ്റ്, 2 ശരി
D1, 3 ശരി
Answer:
D. 1, 3 ശരി
Read Explanation:
രാജ്യസഭയെക്കുറിച്ച്
ഇന്ത്യൻ പാർലമെൻ്റിൻ്റെ ഉപരിസഭ
- ഇന്ത്യൻ പാർലമെൻ്റിന് രണ്ട് സഭകളാണുള്ളത്: ലോകസഭ (Lower House), രാജ്യസഭ (Upper House).
- രാജ്യസഭയെ സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ സഭ (Council of States) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു, കാരണം ഇത് സംസ്ഥാനങ്ങളെയും കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശങ്ങളെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.
രാജ്യസഭയുടെ അംഗബലം
- ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയനുസരിച്ച് രാജ്യസഭയുടെ പരമാവധി അംഗബലം 250 ആണ്.
- ഇതിൽ 238 അംഗങ്ങളെ സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലെ എം.എൽ.എമാർ ആനുപാതിക പ്രാതിനിധ്യത്തിലൂടെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.
- 12 അംഗങ്ങളെ രാഷ്ട്രപതി കല, സാഹിത്യം, ശാസ്ത്രം, സാമൂഹിക സേവനം എന്നീ മേഖലകളിൽ നിന്നുള്ള പ്രമുഖരെ നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യുന്നു.
- നിലവിൽ രാജ്യസഭയിൽ 245 അംഗങ്ങളാണുള്ളത് (233 തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടവർ + 12 നാമനിർദ്ദേശം ചെയ്യപ്പെട്ടവർ). അതിനാൽ 250 അംഗങ്ങളാണുള്ളത് എന്ന പ്രസ്താവന തെറ്റാണ്, കാരണം അത് പരമാവധി അംഗബലത്തെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, നിലവിലെ അംഗബലത്തെ അല്ല.
രാജ്യസഭയുടെ അധ്യക്ഷൻ
- ഇന്ത്യയുടെ ഉപരാഷ്ട്രപതിയാണ് രാജ്യസഭയുടെ എക്സ്-ഒഫീഷ്യോ അധ്യക്ഷൻ (ചെയർമാൻ). ഇത് ഭരണഘടനയിലെ ആർട്ടിക്കിൾ 64 പ്രകാരം വ്യവസ്ഥ ചെയ്യുന്നു.
- രാജ്യസഭാ നടപടികൾ നിയന്ത്രിക്കുകയും സഭയിൽ ക്രമം പാലിക്കുകയും ചെയ്യുക എന്നതാണ് അധ്യക്ഷൻ്റെ പ്രധാന ചുമതല.
- ഉപരാഷ്ട്രപതിയുടെ അഭാവത്തിൽ ഉപാധ്യക്ഷൻ (Deputy Chairman) സഭയുടെ അധ്യക്ഷനായി പ്രവർത്തിക്കും. ഉപാധ്യക്ഷനെ രാജ്യസഭാംഗങ്ങൾക്കിടയിൽ നിന്ന് തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നു.
രാജ്യസഭയുടെ മറ്റ് പ്രത്യേകതകൾ
- രാജ്യസഭ ഒരു സ്ഥിരം സഭയാണ് (Permanent Body); ഇത് പിരിച്ചുവിടാൻ കഴിയില്ല.
- രാജ്യസഭയിലെ അംഗങ്ങളുടെ കാലാവധി 6 വർഷമാണ്.
- ഓരോ രണ്ട് വർഷം കൂടുമ്പോഴും മൂന്നിൽ ഒരു ഭാഗം അംഗങ്ങൾ വിരമിക്കുകയും പുതിയ അംഗങ്ങളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
- രാജ്യസഭാംഗമാകാനുള്ള കുറഞ്ഞ പ്രായപരിധി 30 വയസ്സാണ്.
- സംസ്ഥാന ലിസ്റ്റിലെ വിഷയങ്ങളിൽ നിയമനിർമ്മാണം നടത്താൻ പാർലമെൻ്റിന് അധികാരം നൽകാൻ രാജ്യസഭയ്ക്ക് കഴിയും. ഇത് ഭരണഘടനയിലെ ആർട്ടിക്കിൾ 249 പ്രകാരമാണ്.
- പുതിയ അഖിലേന്ത്യാ സർവീസുകൾ (All India Services) രൂപീകരിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രമേയം പാസ്സാക്കാൻ രാജ്യസഭയ്ക്ക് അധികാരമുണ്ട്. ഇത് ആർട്ടിക്കിൾ 312 പ്രകാരമാണ്.
- ഉപരാഷ്ട്രപതിയെ നീക്കം ചെയ്യാനുള്ള പ്രമേയം ആദ്യം രാജ്യസഭയിൽ മാത്രമേ അവതരിപ്പിക്കാൻ കഴിയൂ.
- ഒരു ബില്ലിൻമേലുള്ള വോട്ടെടുപ്പിൽ സമനില (tie) ഉണ്ടായാൽ മാത്രമേ രാജ്യസഭാ ചെയർമാന് വോട്ട് ചെയ്യാൻ അധികാരമുള്ളൂ (കാസ്റ്റിംഗ് വോട്ട്). സാധാരണ സാഹചര്യങ്ങളിൽ ചെയർമാൻ വോട്ട് ചെയ്യാറില്ല.