വേലുത്തമ്പി ദളവ
- ജനനം : 1765ൽ കന്യാകുമാരിയിലെ കൽക്കുളത്തിൽ
- പൂർണ്ണനാമം : വേലായുധൻ ചെമ്പകരാമൻ തമ്പി
- തറവാടിന്റെ പേര് : തലക്കുളത്ത് വീട്
- 1802 മുതൽ 1809 വരെ തിരുവിതാംകൂർ രാജ്യത്തെ ദളവ ആയിരുന്നു
- അവിട്ടം തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മയുടെ പ്രശസ്തനായ ദളവ.
- അവിട്ടം തിരുനാളിന്റെ കാലഘട്ടത്തിൽ രാജ്യഭരണത്തിന്റെ കടിഞ്ഞാൺ നിയന്ത്രിച്ചിരുന്നത് ജയന്തൻ ശങ്കരൻ നമ്പൂതിരിയും ശങ്കരനാരായണൻ ചെട്ടിയും മാത്തുത്തരകനും ആയിരുന്നു.
- ഇവരുടെ അഴിമതിക്കെതിരെ ജനകീയപ്രക്ഷോഭം നയിച്ചുകൊണ്ടാണ് വേലുത്തമ്പി തിരുവിതാംകൂറിലെ ദളവയാകുന്നത്.
- 1809 ജനുവരി 11ന് വേലുത്തമ്പി ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിനെതിരെ കുണ്ടറ വിളംബരം പ്രസിദ്ധപ്പെടുത്തി.
- കുണ്ടറ വിളംബരം നടത്തിയ ക്ഷേത്രം : കുണ്ടറയിലെ ഇളംമ്പള്ളൂർ ക്ഷേത്രം
- കുണ്ടറ വിളംബരത്തിനു ശേഷം നടന്ന കൊല്ലം യുദ്ധത്തിൽ കമ്പനി സൈന്യം വേലുത്തമ്പി ദളവയുടെ സൈന്യത്തെ പരാജയപ്പെടുത്തി.
- അവിട്ടം തിരുനാൾ വേലുത്തമ്പിയെ കൈവിടുകയും, സ്ഥാനഭ്രഷ്ടനാക്കി രാജ്യദ്രോഹിയായി പ്രഖ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു.
- പുതിയ ദളവയായി സ്ഥാനമേറ്റ ഉമ്മിണി തമ്പി, വേലുത്തമ്പിയെ തടവിലാക്കാൻ ഉത്തരവ് പുറപ്പെടുവിച്ചു.
- 1809 ഏപ്രിലിൽ പത്തനംതിട്ടയിലെ മണ്ണടിയിലെ ക്ഷേത്രത്തിൽവെച്ച് വേലുത്തമ്പി ആത്മഹത്യ ചെയ്തു.
- വേലുത്തമ്പി ദളവയോടു കഠിനമായ പക ഉണ്ടായിരുന്ന ബ്രിട്ടീഷുകാർ അദ്ദേഹത്തിൻറെ മൃതദേഹം തിരുവനന്തപുരത്തെ കണ്ണമ്മൂലയിൽ തൂക്കിയിട്ടു.
വേലുത്തമ്പി ദളവയുടെ സ്മാരകങ്ങൾ :
- വേലുത്തമ്പി ദളവ മ്യൂസിയം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് : മണ്ണടി
- വേലുത്തമ്പി ദളവയുടെ പ്രതിമ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് : സെക്രട്ടറിയേറ്റിനു മുന്നിൽ
- വേലുത്തമ്പി ദളവയുടെ പേരിൽ സ്ഥാപിതമായ കോളേജ് : ധനുവച്ചപുരം
- തിരുവനന്തപുരത്തെ നേപ്പിയർ മ്യൂസിയത്തിലാണ് വേലുത്തമ്പിയുടെ വാൾ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നത്.
വേലുത്തമ്പി ദളവ നടപ്പിലാക്കിയ മുഖ്യ ഭരണപരിഷ്കാരങ്ങൾ :
- കൊല്ലത്ത് ഹജൂർ കച്ചേരി സ്ഥാപിച്ചു
- പാതിരാമണൽ ദ്വീപ് കൃഷിയോഗ്യമാക്കി.
- രാജ്യത്തുടനീളം സഞ്ചരിക്കുന്ന കോടതികൾ സ്ഥാപിച്ചു.
- രാജ്യത്തിൻറെ പ്രധാന കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ആഴ്ച ചന്തകൾ സ്ഥാപിച്ചു.
