Question

കോൺ ആകൃതിയിലുള്ള പ്രതലത്തിൽ അക്ഷാംശ–രേഖാംശ രേഖകളുടെ ജാലികയെ പകർത്തി തയ്യാറാക്കുന്ന പ്രക്ഷേപ രീതി ഏതാണ്?

• A. സിലിണ്ട്രിക്കൽ പ്രക്ഷേപം
• B. നിഴൽ പ്രക്ഷേപം
• C. കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം
• D. ഭൗമോപരിതല പ്രക്ഷേപം

Answer 1

Answer:

C. കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം

കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം (Conical Projection)

• എന്താണ് കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം?
  • ഒരു ഗ്ലോബിലെ അക്ഷാംശ-രേഖാംശ രേഖാജാലികയെ ഒരു കോൺ ആകൃതിയിലുള്ള പ്രതലത്തിലേക്ക് പകർത്തി ഭൂപടം നിർമ്മിക്കുന്ന രീതിയാണ് കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം.
  • ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ, ഗ്ലോബിനെ ഒരു കോൺ ഉപയോഗിച്ച് ചുറ്റിപ്പിടിച്ച്, പ്രകാശസ്രോതസ്സ് ഉപയോഗിച്ച് അക്ഷാംശ-രേഖാംശ രേഖകളെ കോണിലേക്ക് പ്രൊജക്റ്റ് ചെയ്ത്, പിന്നീട് കോൺ നിവർത്തി ഭൂപടമാക്കുന്ന പ്രക്രിയയെയാണ് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്.
• പ്രധാന സവിശേഷതകൾ:
  • ഈ പ്രക്ഷേപത്തിൽ, അക്ഷാംശ രേഖകൾ കേന്ദ്രീകൃത വൃത്തങ്ങളും (concentric circles) രേഖാംശ രേഖകൾ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് പുറപ്പെടുന്ന നേർരേഖകളും (straight lines radiating from a central point) ആയിരിക്കും.
  • ഒരൊറ്റ സ്റ്റാൻഡേർഡ് സമാന്തര രേഖ (standard parallel) ഉപയോഗിക്കുന്നവയെ ലഘു കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം (Simple Conical Projection) എന്നും, രണ്ട് സ്റ്റാൻഡേർഡ് സമാന്തര രേഖകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നവയെ പ്രമാണ സമാന്തര രേഖകളുള്ള കോണിക്കൽ പ്രക്ഷേപം (Conical Projection with two standard parallels) എന്നും പറയുന്നു.
  • സമുദ്രങ്ങൾ ഉൾപ്പെടുന്ന വലിയ പ്രദേശങ്ങൾ ചിത്രീകരിക്കാൻ ഇത് പൊതുവെ അനുയോജ്യമല്ല.
• ഉപയോഗങ്ങൾ:
  • വലിയ കിഴക്ക്-പടിഞ്ഞാറ് വ്യാപ്തിയുള്ളതും ചെറിയ വടക്ക്-തെക്ക് വ്യാപ്തിയുള്ളതുമായ പ്രദേശങ്ങളുടെ ഭൂപടങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാൻ ഇത് വളരെ അനുയോജ്യമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന്, റഷ്യ, കാനഡ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങളുടെ ഭൂപടങ്ങൾ.
  • ഇവ മിതശീതോഷ്ണ മേഖലയിലെ (Temperate Zone) രാജ്യങ്ങളുടെ ഭൂപടങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാൻ കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
  • വിമാനയാത്ര, കാലാവസ്ഥാ ഭൂപടങ്ങൾ എന്നിവയ്ക്ക് ഇത് ഉപയോഗപ്രദമാണ്.
• പരിമിതികൾ:
  • ധ്രുവപ്രദേശങ്ങൾക്കും ഭൂമധ്യരേഖാ പ്രദേശങ്ങൾക്കും ഈ പ്രക്ഷേപം അത്ര കൃത്യമല്ല.
  • വലിയ പ്രദേശങ്ങൾ ചിത്രീകരിക്കുമ്പോൾ രൂപത്തിലും വിസ്തീർണ്ണത്തിലും കാര്യമായ വ്യത്യാസങ്ങൾ ഉണ്ടാകാം.
• മറ്റ് പ്രധാന പ്രക്ഷേപണ രീതികൾ (മത്സര പരീക്ഷകൾക്ക് പ്രസക്തമായവ):
  1. സിലിണ്ട്രിക്കൽ പ്രക്ഷേപം (Cylindrical Projection):
     • ഒരു ഗ്ലോബിനെ ഒരു സിലിണ്ടർ ഉപയോഗിച്ച് ചുറ്റിപ്പിടിച്ച് രേഖാജാലികയെ പ്രൊജക്റ്റ് ചെയ്യുന്ന രീതി.
     • പ്രധാന ഉദാഹരണം: മെർക്കേറ്റർ പ്രക്ഷേപം (Mercator Projection) - നാവികർക്ക് ദിശ കൃത്യമായി ലഭിക്കുന്നതിന് ഇത് വളരെ ഉപയോഗപ്രദമാണ്.
     • ഭൂമധ്യരേഖാ പ്രദേശങ്ങൾ ചിത്രീകരിക്കാൻ ഇത് കൂടുതൽ അനുയോജ്യമാണ്.
  2. സമതല പ്രക്ഷേപം / സെനിത്തൽ പ്രക്ഷേപം (Planar / Azimuthal Projection):
     • ഒരു ഗ്ലോബിലെ രേഖാജാലികയെ ഒരു പരന്ന പ്രതലത്തിലേക്ക് നേരിട്ട് പ്രൊജക്റ്റ് ചെയ്യുന്ന രീതി.
     • പ്രധാന ഉദാഹരണം: ധ്രുവപ്രദേശങ്ങളുടെ (Polar Regions) ഭൂപടങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാൻ ഇത് സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
     • പ്രകാശസ്രോതസ്സിന്റെ സ്ഥാനമനുസരിച്ച് ഓർത്തോഗ്രാഫിക്, സ്റ്റീരിയോഗ്രാഫിക്, ഗ്നോമോണിക് എന്നിങ്ങനെ പലതരം സമതല പ്രക്ഷേപങ്ങളുണ്ട്.