പിയാഷിയൻ ജ്ഞാത്യവാദം (Piagetian Cognitivism) മുന്നോട്ടു വച്ച പ്രധാനപ്പെട്ട ആശയങ്ങളിൽ "ഉദ്ദീപന - പ്രതികരണ ബന്ധങ്ങളുടെ നിർമ്മിതിയിലൂടെയാണ് പഠനം നടക്കുന്നത്" എന്നത് ഉൾപ്പെടുന്നില്ല.
ജ്ഞാത്യവാദം (Cognitivism), ജെയ്ൻ പിയാജെറ്റിന്റെ (Jean Piaget) തത്വശാസ്ത്രം പ്രകാരം, പഠനം ശിശു മനസ്സിന്റെ പ്രവർത്തനം (mental structures) എങ്ങനെ വികസിക്കുന്നു, അവയുടെ അന്തസ്സിന്റെ രൂപീകരണം, പരിണാമങ്ങൾ എന്നിവയെ കുറിച്ചാണ്. പിയാജെറ്റിന്റെ പ്രധാന ആശയം, **ശിശുക്കൾ ആരോഗ്യകരമായ കണക്കുകൾ, പരിചയസമ്പത്തുകൾ, ഈ പ്രവർത്തനങ്ങളെ സ്വതന്ത്രമായി എങ്ങനെ മനസ്സിലാക്കുന്നു എന്നതിലുമുള്ള പഠനത്തിന്റെ പ്രാധാന്യത്തെ കുറിച്ചാണ്.
പിയാജെറ്റിന്റെ ജ്ഞാത്യവാദ സിദ്ധാന്തത്തിലെ പ്രധാന ആശയങ്ങൾ:
അസിമിലേഷൻ (Assimilation):
അക്കോമ്മൊഡേഷൻ (Accommodation):
സ്യാന്തിസിസ് (Equilibration):
പഠനത്തിന്റെ ഘട്ടങ്ങൾ:
സെൻസോരി-മോട്ടോർ ഘട്ടം (Sensorimotor Stage)
പ്രീഓപ്പറേഷണൽ ഘട്ടം (Preoperational Stage)
കൺക്രീറ്റിന് ഓപ്പറേഷണൽ ഘട്ടം (Concrete Operational Stage)
ഫോർമൽ ഓപ്പറേഷണൽ ഘട്ടം (Formal Operational Stage)
ഉദ്ദീപന - പ്രതികരണ ബന്ധങ്ങൾ:
"ഉദ്ദീപന - പ്രതികരണ ബന്ധത്തിന്റെ" ആശയം ബിഹേവിയറിസം (Behaviorism) എന്ന പ്രച്ഛന്നമായ സിദ്ധാന്തത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്, ജോൺ.ബി. വാട്സൺ (John B. Watson) മുതലായ ബിഹേവിയറിസ്റ്റുകളുടെ സിദ്ധാന്തത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ഘടകമാണ്. ഈ ആശയം പ്രകാരം, പഠനം പുറത്തെ ഉത്തേജകങ്ങൾ (stimuli) യുടെ സഹായത്തോടെയാണു സാധിക്കുന്നത്, അതിനാൽ ശിശുക്കളെ അറിയപ്പെടുന്ന പ്രതികരണങ്ങൾ (responses) യിൽ നിർദേശിച്ചിരിക്കുന്നു.
സമാപനം: ജോൺ പിയാജെറ്റിന്റെ ജ്ഞാത്യവാദം പുതിയ കാര്യങ്ങളെ മനസ്സിലാക്കുന്ന, വ്യക്തി സ്വയം പഠിക്കുന്ന പ്രക്രിയയിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതാണ്. "ഉദ്ദീപന - പ്രതികരണ ബന്ധത്തിന്റെ നിർമ്മിതി" എന്ന ആശയം ബിഹേവിയറിസത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്, പിയാജെറ്റിന്റെ തിയറിയുമായി ബന്ധപ്പെടുന്നില്ല.