പ്രശസ്ത മനഃശാസ്ത്രജ്ഞനായ ലോറൻസ് കോൾബർഗ് (Lawrence Kohlberg) മനുഷ്യൻ്റെ ധാർമിക വികാസത്തെ മൂന്ന് പ്രധാന ഘട്ടങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. അവ താഴെ പറയുന്നവയാണ്:
പൂർവ യാഥാസ്ഥിതിക സദാചാരഘട്ടം (Pre-conventional Morality): ഈ ഘട്ടത്തിൽ, ഒരു കുട്ടി സ്വന്തം താല്പര്യങ്ങൾ, ശിക്ഷയിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാനുള്ള ആഗ്രഹം, അല്ലെങ്കിൽ സമ്മാനങ്ങൾ ലഭിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹം എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് തീരുമാനമെടുക്കുന്നത്.
യാഥാസ്ഥിതിക സദാചാര ഘട്ടം (Conventional Morality): ഈ ഘട്ടത്തിൽ, ഒരു വ്യക്തി സമൂഹത്തിൻ്റെ നിയമങ്ങൾ, മാനദണ്ഡങ്ങൾ, പ്രതീക്ഷകൾ എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് തൻ്റെ പ്രവൃത്തികൾ ശരിയാണോ തെറ്റാണോ എന്ന് തീരുമാനിക്കുന്നത്. "സമൂഹത്തിൽ നമ്മൾ എങ്ങനെ പെരുമാറണം," അല്ലെങ്കിൽ "ഇതാണ് ശരിയായ രീതി" എന്ന ചിന്താഗതി ഈ ഘട്ടത്തിൽ ശക്തമാണ്.
ചോദ്യത്തിൽ, അമൻ്റെ പ്രവൃത്തി ഈ ഘട്ടത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. "ഇത് ശരിയല്ല," "നമ്മൾ സുരക്ഷിതമായി കൈകാര്യം ചെയ്യണം," "അതാണ് ശരിയായ രീതി" എന്ന് അമൻ പറയുന്നു. ഇവിടെ അവൻ വ്യക്തിപരമായ ലാഭത്തെക്കുറിച്ചോ ശിക്ഷയെക്കുറിച്ചോ ചിന്തിക്കുന്നില്ല, മറിച്ച് സമൂഹത്തിൻ്റെ പൊതുവായ നിയമങ്ങളെയും ഉത്തരവാദിത്തങ്ങളെയും അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് സംസാരിക്കുന്നത്.
യാഥാസ്ഥിതികാനന്തര സദാചാരഘട്ടം (Post-conventional Morality): ഈ ഘട്ടത്തിൽ, ഒരു വ്യക്തി സമൂഹത്തിൻ്റെ നിയമങ്ങൾക്കപ്പുറം സ്വന്തമായി ധാർമിക തത്വങ്ങളും നീതിബോധവും രൂപപ്പെടുത്തുന്നു. സാർവത്രികമായ മനുഷ്യാവകാശങ്ങൾ, നീതി, സമത്വം തുടങ്ങിയ ഉയർന്ന മൂല്യങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയായിരിക്കും ഇവരുടെ തീരുമാനങ്ങൾ.
അതുകൊണ്ട്, അമൻ്റെ വാക്കുകൾ സമൂഹത്തിൻ്റെ പൊതുവായ മാനദണ്ഡങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതിനാൽ അത് യാഥാസ്ഥിതിക സദാചാര ഘട്ടവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
