Question

രണ്ടോ അതിലധികമോ ദാതാവ് ആറ്റങ്ങളിലൂടെ, ഒരു ദ്വി അഥവാ ബഹുദന്ത ലിഗാൻ്റ്, ഒരു ലോഹ അയോണിനെ ബന്ധിച്ചാൽ, ഇവയെ ------ എന്നു പറയുന്നു.

• A. കീലേറ്റ് ലിഗാൻഡ്
• B. ഉപസംയോജകസംഖ്യ
• C. ഉപസംയോജകമണ്ഡലം
• D. ഹെറ്ററോലെപ്റ്റിക്

Answer 1

Answer:

A. കീലേറ്റ് ലിഗാൻഡ്

ലിഗാൻ്റുകൾ (Ligands)

• ഉപസംയോജക സത്തയിൽ കേന്ദ്ര ആറ്റം അഥവാ അയോണുകളുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന അയോണുകളെ അഥവാ തന്മാത്രകളെ ലിഗാൻ്റുകൾ എന്ന് വിളിക്കുന്നു

• CI-, H₂O അഥവാ NH₃, എന്നിവയിലെ പോലെ ഒരേയൊരു ദാതാവ് (donor) ആറ്റത്തിലൂടെ മാത്രമാണ് ലിഗാൻ്റ് കേന്ദ്ര ആറ്റം / അയോണുമായി ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതെങ്കിൽ, അവയെ ഏകദത്ത (unidentate) ലിഗാൻ്റുകൾ എന്ന് പറയുന്നു.

• H₂NCH₂CH₂NH₂, (ഈഥെയ്ൻ 1,2 ഡൈഅമീൻ), C₂O₄^2- (ഒക്സലേറ്റ്) എന്നിവയിലേതു പോലെ രണ്ട് ദാതാവ് ആറ്റങ്ങളിലൂടെയാണ് കേന്ദ്ര ആറ്റത്തിലേക്ക് ലിഗാന്റ് ബന്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതെങ്കിൽ, അവയെ ദ്വിദന്ത (didentate) ലിഗാൻഡുകൾ എന്ന് പറയുന്നു.

• hexadentate ലിഗാൻഡിനുദാഹരണം,

• രണ്ടോ അതിലധികമോ ദാതാവ് ആറ്റങ്ങളിലൂടെ, ഒരു ദ്വി അഥവാ ബഹുദന്ത ലിഗാൻ്റ്, ഒരു ലോഹ അയോണിനെ ബന്ധിച്ചാൽ, ഇവയെ കീലേറ്റ് ലിഗാൻഡ് (Chelate ligand) എന്നു പറയുന്നു.

• ഒരു ലിഗാൻഡിലെ ബന്ധിക്കുന്ന ആറ്റങ്ങളുടെ എണ്ണത്തെ ലിഗാൻഡിന്റെ ദന്തത (Denticity) എന്നും വിളിക്കുന്നു.

• ഇത്തരത്തിലുള്ള സങ്കുലങ്ങളെ, കീലേറ്റ് സങ്കുലങ്ങൾ എന്നു വിളിക്കുന്നു.