ഐക്യകേരളം പിറവിയെടുക്കുന്നതിനു മുന്നോടിയായി, തിരുവിതാംകൂർ, കൊച്ചി എന്നീ നാട്ടുരാജ്യങ്ങൾ സം‌യോജിപ്പിച്ച് ഇന്ത്യയിലെ ഒരു സംസ്ഥാനമായി നിലവിൽ വന്ന ഭൂവിഭാഗമാണ് തിരു-കൊച്ചി.
1949 ജൂലൈ 1-ന് തിരുവിതാംകൂർ, കൊച്ചി രാജ്യങ്ങളെ ചേർത്താണ് തിരുക്കൊച്ചി സംസ്ഥാനം രൂപം കൊണ്ടത്.
തിരുക്കൊച്ചിയുടെ തലസ്ഥാനം തിരുവനന്തപുരം ആയിരുന്നു.
തിരുക്കൊച്ചിയുടെ ആദ്യ രാജപ്രമുഖ് : ശ്രീചിത്തിര തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ.
തിരുക്കൊച്ചിയുടെ ആദ്യ മുഖ്യമന്ത്രി : പറവൂർ ടി കെ നാരായണപിള്ള
തിരുക്കൊച്ചിയുടെ അവസാന മുഖ്യമന്ത്രി : പനമ്പള്ളി ഗോവിന്ദമേനോൻ
