2023-ലെ രസതന്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം ലഭിച്ചത്
Aക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകളുടെ കണ്ടെത്തലും സമന്വയവും
Bക്ലിക്ക് കെമിസ്ട്രിയുടെയും ബയോ-ഓർത്തോഗോണൽ കെമിസ്ട്രിയുടെയും വികസനം
Cഅസിമെട്രിക് ഓർഗാനോകാറ്റലിസിസിന്റെ വികസനം
Dലിഥിയം അയോൺ ബാറ്ററികളുടെ വികസനം
Answer:
A. ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകളുടെ കണ്ടെത്തലും സമന്വയവും
Read Explanation:
2023-ലെ രസതന്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം: ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ
- 2023-ലെ രസതന്ത്രത്തിനുള്ള നോബൽ സമ്മാനം മൗംഗി ബാവെണ്ടി (Moungi Bawendi), ലൂയിസ് ബ്രസ് (Louis Brus), അലക്‌സി എക്കിമോവ് (Aleksey Ekimov) എന്നിവർക്കാണ് ലഭിച്ചത്.
- സമ്മാനം ലഭിച്ചത് ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകളുടെ കണ്ടെത്തലിനും സമന്വയത്തിനും (discovery and synthesis) ആണ്. ഈ നാനോകണികകൾ നാനോടെക്നോളജിയുടെ അടിസ്ഥാനശിലകളിലൊന്നാണ്.
എന്താണ് ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ?
- ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ എന്നത് ഏതാനും ആയിരം ആറ്റങ്ങൾ മാത്രം അടങ്ങിയ വളരെ ചെറിയ അർദ്ധചാലക കണികകളാണ് (semiconductor nanocrystals). ഇവയുടെ വ്യാസം സാധാരണയായി 2 മുതൽ 10 നാനോമീറ്റർ വരെയാണ്.
- ഈ കണികകളുടെ ഏറ്റവും സവിശേഷമായ സ്വഭാവം, അവയുടെ വലുപ്പത്തിനനുസരിച്ച് പ്രകാശത്തെ ആഗിരണം ചെയ്യാനും പുറത്തുവിടാനും കഴിയുന്നു എന്നതാണ്. അതായത്, ഒരേ പദാർത്ഥം കൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചതാണെങ്കിൽ പോലും, വലുപ്പം മാറുന്നതിനനുസരിച്ച് അവയുടെ നിറവും മാറുന്നു.
- ഇവയെ 'കൃത്രിമ ആറ്റങ്ങൾ' (artificial atoms) എന്നും വിശേഷിപ്പിക്കാറുണ്ട്, കാരണം അവയുടെ ഇലക്ട്രോണിക് ഗുണങ്ങൾ ആറ്റങ്ങളുടേതിന് സമാനമായി നിയന്ത്രിക്കാൻ സാധിക്കുന്നു.
നോബൽ സമ്മാന ജേതാക്കളുടെ സംഭാവനകൾ
- അലക്‌സി എക്കിമോവ്: 1980-കളുടെ തുടക്കത്തിൽ നിറമുള്ള ഗ്ലാസുകളിൽ (coloured glass) ക്വാണ്ടം ഡോട്ട് പ്രതിഭാസം ആദ്യമായി നിരീക്ഷിക്കുകയും, ഒരു പദാർത്ഥത്തിന്റെ നിറം അതിന്റെ കണികകളുടെ വലുപ്പത്തെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു എന്ന് തെളിയിക്കുകയും ചെയ്തു.
- ലൂയിസ് ബ്രസ്: എക്കിമോവിന്റെ കണ്ടുപിടുത്തത്തിന് ശേഷം, ദ്രാവകങ്ങളിൽ സ്വതന്ത്രമായി ഒഴുകുന്ന കണികകളിലും (solutions) വലുപ്പത്തെ ആശ്രയിച്ചുള്ള ക്വാണ്ടം ഇഫക്റ്റുകൾ ആദ്യമായി തിരിച്ചറിഞ്ഞു.
- മൗംഗി ബാവെണ്ടി: ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ നിർമ്മിക്കുന്നതിനുള്ള രാസ ഉത്പാദന രീതിയിൽ വിപ്ലവം സൃഷ്ടിച്ചു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ രീതിക്ക് നന്ദി പറഞ്ഞ്, ഉയർന്ന നിലവാരമുള്ളതും നിയന്ത്രിത വലുപ്പത്തിലുള്ളതുമായ ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ ഉത്പാദിപ്പിക്കാൻ സാധിച്ചു, ഇത് അവയുടെ വ്യാവസായിക ഉപയോഗത്തിന് വഴിയൊരുക്കി.
പ്രധാന ഉപയോഗങ്ങളും പ്രസക്തിയും
- ഡിസ്പ്ലേ സാങ്കേതികവിദ്യ: ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ QLED ടെലിവിഷനുകളിലും (Quantum dot Light Emitting Diodes) മറ്റ് ഇലക്ട്രോണിക് ഡിസ്പ്ലേകളിലും വ്യക്തവും കൃത്യവുമായ നിറങ്ങൾ നൽകാൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു.
- LED ലൈറ്റിംഗ്: ഊർജ്ജക്ഷമതയുള്ള LED ലൈറ്റുകളുടെ നിർമ്മാണത്തിൽ ഇവയ്ക്ക് പങ്കുണ്ട്.
- ബയോമെഡിക്കൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ: മെഡിക്കൽ ഇമേജിംഗിൽ (Medical Imaging), പ്രത്യേകിച്ച് ട്യൂമറുകൾ കണ്ടെത്താനും ശസ്ത്രക്രിയയിൽ അവ നീക്കം ചെയ്യാനും ക്വാണ്ടം ഡോട്ടുകൾ ഫ്ലൂറസെന്റ് ലേബലുകളായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
- സോളാർ സെല്ലുകൾ: സൂര്യപ്രകാശം ഊർജ്ജമാക്കി മാറ്റുന്ന സോളാർ സെല്ലുകളുടെ കാര്യക്ഷമത വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഇവ സഹായിക്കുന്നു.
- ക്വാണ്ടം കമ്പ്യൂട്ടിംഗ്: ഭാവിയിലെ ക്വാണ്ടം കമ്പ്യൂട്ടറുകളുടെ നിർമ്മാണത്തിൽ ഇവയ്ക്ക് വലിയ സാധ്യതകളുണ്ട്.
- ഈ കണ്ടുപിടിത്തം നാനോടെക്നോളജിക്ക് ഒരു വലിയ ഊർജ്ജം നൽകുകയും, നിരവധി പുതിയ ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെയും സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെയും വികസനത്തിന് വഴിയൊരുക്കുകയും ചെയ്തു.