Question

വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾ റിസർവ് ബാങ്കിൽ നിന്നും വായ്പ എടുക്കുമ്പോൾ, RBI ഈടാക്കുന്ന പലിശ നിരക്കിനെ എന്താണ് വിളിക്കുന്നത്?

• A. ബാങ്ക് നിരക്ക്
• B. റിവേഴ്‌സ് റിപ്പോ നിരക്ക്
• C. റിപ്പോ നിരക്ക്
• D. കാഷ് റിസർവ് അനുപാതം

Answer 1

Answer:

C. റിപ്പോ നിരക്ക്

റിപ്പോ നിരക്ക് (Repo Rate)

• ബാങ്കുകൾക്ക് പണം ആവശ്യമുള്ളപ്പോൾ, അവർക്ക് റിസർവ് ബാങ്കിൽ (RBI) നിന്ന് വായ്പയെടുക്കാൻ സാധിക്കും. ഈ വായ്പകൾക്ക് റിസർവ് ബാങ്ക് ഈടാക്കുന്ന പലിശ നിരക്കിനെയാണ് റിപ്പോ നിരക്ക് എന്ന് പറയുന്നത്.
• ഈ വായ്പകൾക്ക് ഈടായി ബാങ്കുകൾ സർക്കാർ കടപ്പത്രങ്ങൾ (Government Securities) റിസർവ് ബാങ്കിന് നൽകുന്നു. ഒരു നിശ്ചിത സമയത്തിനു ശേഷം ഈ കടപ്പത്രങ്ങൾ തിരികെ വാങ്ങി വായ്പ തിരിച്ചടയ്ക്കണം.
• രാജ്യത്തെ പണലഭ്യത നിയന്ത്രിക്കുന്നതിന് റിസർവ് ബാങ്ക് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു നയപരമായ ഉപകരണമാണ് (Monetary Policy Tool) റിപ്പോ നിരക്ക്.
• റിപ്പോ നിരക്ക് വർദ്ധിക്കുമ്പോൾ, ബാങ്കുകൾക്ക് ആർ.ബി.ഐയിൽ നിന്ന് പണം കടമെടുക്കുന്നത് ചെലവേറിയതാകുന്നു. ഇത് ബാങ്കുകൾ ഉപഭോക്താക്കൾക്ക് നൽകുന്ന വായ്പകളുടെ പലിശ നിരക്ക് വർദ്ധിപ്പിക്കാൻ ഇടയാക്കുന്നു, അതുവഴി സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലെ പണത്തിന്റെ ഒഴുക്ക് കുറയ്ക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു (പണപ്പെരുപ്പം നിയന്ത്രിക്കാൻ).
• റിപ്പോ നിരക്ക് കുറയ്ക്കുമ്പോൾ, ബാങ്കുകൾക്ക് എളുപ്പത്തിൽ ആർ.ബി.ഐയിൽ നിന്ന് പണം ലഭിക്കുകയും വായ്പകളുടെ പലിശ നിരക്ക് കുറയുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് സാമ്പത്തിക വളർച്ചയെ ഉത്തേജിപ്പിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു.

ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റ് പ്രധാന നിരക്കുകൾ:

• റിവേഴ്സ് റിപ്പോ നിരക്ക് (Reverse Repo Rate): വാണിജ്യ ബാങ്കുകൾക്ക് പണം അധികമായി വരുമ്പോൾ, അത് റിസർവ് ബാങ്കിൽ നിക്ഷേപിക്കാം. ഇങ്ങനെ നിക്ഷേപിക്കുന്ന പണത്തിന് റിസർവ് ബാങ്ക് ബാങ്കുകൾക്ക് നൽകുന്ന പലിശ നിരക്കാണ് റിവേഴ്സ് റിപ്പോ നിരക്ക്. ഇത് സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലെ അധിക പണം വലിച്ചെടുക്കാൻ ആർ.ബി.ഐയെ സഹായിക്കുന്നു.
• ബാങ്ക് നിരക്ക് (Bank Rate): ബാങ്കുകൾ റിസർവ് ബാങ്കിൽ നിന്ന് ദീർഘകാല വായ്പകൾ എടുക്കുമ്പോൾ ആർ.ബി.ഐ ഈടാക്കുന്ന പലിശ നിരക്കാണിത്. ഇവിടെ ഈടായി യാതൊരു സെക്യൂരിറ്റികളും നൽകേണ്ടതില്ല. റിപ്പോ നിരക്ക് ഹ്രസ്വകാല വായ്പകൾക്ക് ബാധകമാകുമ്പോൾ, ബാങ്ക് നിരക്ക് സാധാരണയായി ദീർഘകാല വായ്പകൾക്കാണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
• മാർജിനൽ സ്റ്റാൻഡിംഗ് ഫെസിലിറ്റി (MSF): അടിയന്തര സാഹചര്യങ്ങളിൽ ബാങ്കുകൾക്ക് ആർ.ബി.ഐയിൽ നിന്ന് ഒറ്റ രാത്രികൊണ്ട് (Overnight) പണം കടമെടുക്കാൻ കഴിയുന്ന നിരക്കാണിത്. റിപ്പോ നിരക്കിനേക്കാൾ അല്പം കൂടുതലായിരിക്കും എം.എസ്.എഫ് നിരക്ക്.
• കരുതൽ ധനാനുപാതം (Cash Reserve Ratio - CRR): ഓരോ ബാങ്കിന്റെയും മൊത്തം നിക്ഷേപത്തിന്റെ ഒരു നിശ്ചിത ശതമാനം പണമായി റിസർവ് ബാങ്കിൽ സൂക്ഷിക്കണമെന്ന് ആർ.ബി.ഐ നിർബന്ധിക്കുന്നതാണ് സി.ആർ.ആർ. ഈ പണത്തിന് ബാങ്കുകൾക്ക് പലിശയൊന്നും ലഭിക്കില്ല.
• സ്ഥിര ആസ്തി അനുപാതം (Statutory Liquidity Ratio - SLR): ഓരോ ബാങ്കും അവരുടെ മൊത്തം നിക്ഷേപത്തിന്റെ ഒരു നിശ്ചിത ശതമാനം സ്വർണ്ണം, സർക്കാർ കടപ്പത്രങ്ങൾ, പണം എന്നിങ്ങനെയുള്ള ദ്രവ രൂപത്തിൽ (Liquid Assets) സൂക്ഷിക്കണമെന്ന് ആർ.ബി.ഐ നിർബന്ധിക്കുന്നതാണ് എസ്.എൽ.ആർ.

റിസർവ് ബാങ്കിന്റെ പണനയം (Monetary Policy):

• രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക സ്ഥിതി മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനും വില സ്ഥിരത നിലനിർത്തുന്നതിനും വേണ്ടിയുള്ള ആർ.ബി.ഐയുടെ നയപരമായ തീരുമാനങ്ങളാണ് പണനയം.
• റിപ്പോ നിരക്ക്, റിവേഴ്സ് റിപ്പോ നിരക്ക്, ബാങ്ക് നിരക്ക്, സി.ആർ.ആർ, എസ്.എൽ.ആർ തുടങ്ങിയവയെല്ലാം പണനയത്തിന്റെ ഭാഗമായുള്ള ഉപകരണങ്ങളാണ്.
• ഇന്ത്യയിൽ പണനയം രൂപീകരിക്കുന്നതും നടപ്പിലാക്കുന്നതും മോണിറ്ററി പോളിസി കമ്മിറ്റിയാണ് (MPC). ആറ് അംഗങ്ങളാണ് ഈ കമ്മിറ്റിയിൽ ഉള്ളത്.