Question

അക്ഷാംശ–രേഖാംശ രേഖകളുടെ ജാലികയെ ഏതെങ്കിലും പരന്ന പ്രതലത്തിലേക്ക് ശാസ്ത്രീയമായി പകർത്തുന്ന രീതിയെ എന്താണ് വിളിക്കുന്നത്?

• A. ഭൂപടം
• B. ഭൂപ്രക്ഷേപം
• C. ഭൂമദ്ധ്യരേഖ
• D. ഗ്രിഡ്

Answer 1

Answer:

B. ഭൂപ്രക്ഷേപം

ഭൂപ്രക്ഷേപം (Map Projection)

• ത്രിമാന ഗോളാകൃതിയിലുള്ള ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തെ ദ്വിമാന ഭൂപടത്തിലേക്ക് ശാസ്ത്രീയമായി പകർത്തുന്ന രീതിയാണ് ഭൂപ്രക്ഷേപം അഥവാ മാപ്പ് പ്രൊജക്ഷൻ.
• ഒരു ഗോളത്തിന്റെ ഉപരിതലത്തെ പരന്ന പ്രതലത്തിലേക്ക് മാറ്റുമ്പോൾ, ആകൃതി (Shape), വിസ്തീർണ്ണം (Area), ദിശ (Direction), ദൂരം (Distance) എന്നിവയിൽ ഏതെങ്കിലും ഒന്നോ അതിലധികമോ കാര്യങ്ങൾക്ക് വിരൂപണം (Distortion) സംഭവിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. എല്ലാ ഗുണങ്ങളും ഒരേ സമയം കൃത്യമായി നിലനിർത്താൻ ഒരു പ്രക്ഷേപണത്തിനും സാധ്യമല്ല.

• ഭൂപ്രക്ഷേപത്തിന്റെ തരംതിരിവുകൾ (പ്രതലത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി):

  • സിലിണ്ട്രിക്കൽ പ്രക്ഷേപം (Cylindrical Projection): ഗ്ലോബിന് ചുറ്റും ഒരു സിലിണ്ടർ വെച്ച് ചിത്രീകരിക്കുന്ന രീതി. ഉദാ: മെർക്കേറ്റർ പ്രക്ഷേപം.
  • കോണിക പ്രക്ഷേപം (Conical Projection): ഗ്ലോബിന് മുകളിൽ ഒരു കോൺ വെച്ച് ചിത്രീകരിക്കുന്നത്. മധ്യ അക്ഷാംശ മേഖലകളെ ചിത്രീകരിക്കാൻ ഇത് സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
  • അസിമുത്തൽ അഥവാ പ്ലാനാർ പ്രക്ഷേപം (Azimuthal or Planar Projection): ഗ്ലോബിന്റെ ഏതെങ്കിലും ഒരു ബിന്ദുവിൽ ഒരു പരന്ന പ്രതലം വെച്ച് ചിത്രീകരിക്കുന്നത്. ധ്രുവപ്രദേശങ്ങളെ ചിത്രീകരിക്കാൻ ഇത് വളരെ അനുയോജ്യമാണ്.

• പ്രധാനപ്പെട്ട ഭൂപ്രക്ഷേപങ്ങളും അവയുടെ പ്രത്യേകതകളും:

  • മെർക്കേറ്റർ പ്രക്ഷേപം (Mercator Projection):
    • 1569-ൽ ഗെരാർഡസ് മെർക്കേറ്റർ ആണ് ഇത് ആവിഷ്കരിച്ചത്.
    • കടൽ യാത്രകൾക്കും നാവിഗേഷനും ഏറ്റവും അനുയോജ്യമാണ്. കാരണം, ഒരു നിശ്ചിത ദിശയിലുള്ള രേഖകൾ (rhumb lines) നേർരേഖകളായി കാണിക്കുന്നു.
    • ആകൃതിയെ നിലനിർത്തുന്ന (Conformal Projection) ഒരു പ്രക്ഷേപണമാണിത്. എന്നാൽ, ധ്രുവപ്രദേശങ്ങളിലെ വിസ്തീർണ്ണം അതിശയോക്തിപരമായി വലുതായി കാണിക്കുന്നു (ഉദാ: ഗ്രീൻലാൻഡിനെ ആഫ്രിക്കയേക്കാൾ വലുതായി കാണിക്കുന്നു).
  • ഗാൾ-പീറ്റേഴ്സ് പ്രക്ഷേപം (Gall-Peters Projection):
    • വിസ്തീർണ്ണം കൃത്യമായി നിലനിർത്തുന്നു (Equal-Area Projection). എന്നാൽ, ആകൃതിക്ക് വിരൂപണം സംഭവിക്കാം.
    • മൂന്നാം ലോകരാജ്യങ്ങളുടെ യഥാർത്ഥ വലുപ്പം കാണിക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.
  • മോൾവൈഡ് പ്രക്ഷേപം (Mollweide Projection):
    • ഇതും ഒരു സമവിസ്തീർണ്ണ പ്രക്ഷേപമാണ്. ലോക ഭൂപടങ്ങളിൽ സാധാരണയായി ഉപയോഗിക്കുന്നു.
    • അക്ഷാംശ രേഖകൾ നേർരേഖകളും രേഖാംശ രേഖകൾ വളഞ്ഞവയുമാണ്.

• മത്സര പരീക്ഷാ വസ്തുതകൾ:

  • സമരൂപ പ്രക്ഷേപം (Conformal Projection): ഭൂപടത്തിലെ ആകൃതിയെ നിലനിർത്തുന്ന പ്രക്ഷേപണമാണിത് (ഉദാ: മെർക്കേറ്റർ).
  • സമവിസ്തീർണ്ണ പ്രക്ഷേപം (Equal-Area Projection): ഭൂപടത്തിലെ വിസ്തീർണ്ണത്തെ നിലനിർത്തുന്ന പ്രക്ഷേപണമാണിത് (ഉദാ: ഗാൾ-പീറ്റേഴ്സ്, മോൾവൈഡ്).
  • ഭൂപടത്തിൽ കിഴക്ക്-പടിഞ്ഞാറ് ദിശയിലുള്ള സാങ്കൽപ്പിക രേഖകൾ അക്ഷാംശ രേഖകൾ (Latitudes) എന്നും വടക്ക്-തെക്ക് ദിശയിലുള്ള സാങ്കൽപ്പിക രേഖകൾ രേഖാംശ രേഖകൾ (Longitudes) എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവ ചേരുന്ന ജാലികയാണ് ഗ്രിഡ്.