സാധാരണ അവസ്ഥയിൽ, ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലം സൂര്യതാപത്താൽ ചൂടാകുകയും, ഈ ചൂട് വായുവിലേക്ക് സംവഹനം വഴി പകരുകയും ചെയ്യുന്നു. ചൂടായ വായു മുകളിലേക്ക് ഉയരുമ്പോൾ തണുക്കുകയും, തണുത്ത വായു താഴേക്ക് ഇറങ്ങുകയും ചെയ്യുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് സാധാരണയായി ഉയരം കൂടുന്തോറും താപനില കുറയുന്നത്.
എന്നാൽ, താപ വൈപരീത്യത്തിൽ ഈ പ്രക്രിയ വിപരീതമായി സംഭവിക്കുന്നു. അതായത്, ഭൂമിയുടെ ഉപരിതലത്തിന് തൊട്ടുമുകളിൽ തണുത്ത വായു തങ്ങിനിൽക്കുകയും, അതിനു മുകളിൽ ചൂടുള്ള വായു രൂപപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്ന അവസ്ഥയാണിത്. ഇത് ഒരു "തലകീഴായ താപനില ക്രമം" (inverted temperature profile) ഉണ്ടാക്കുന്നു.